• Tekstura gleby
    crop soil texture
    Gleby średnio ciężkie, bez zalegającej wody
  • Min. temperatura
    crop temperature icon
    Wzrost od 4°C
  • pH
    Jęczmień ozimy crop pH value
    tolerowane są gleby od lekko kwaśnych do lekko zasadowych; optymalne pH: 6,5–7,2
  • Zapotrzebowanie na wodę
    Jęczmień ozimy crop rainfall value
    Min. 300-400 l/m2
  • Jarowizacja
    Jęczmień ozimy crop vernalisation
    40 dni w temperaturze 0–1°C
  • Gęstość roślin
    crop density
    W zależności od czasu i siewu Wielorzędowego 250–350 ziaren/m2 Dwurzędowego 300–375 ziaren/m2
  • Głębokość siewu
    crop seeding depth
    2-4cm
Jęczmień ozimy
Jęczmień dzieli się na odmiany dwu- i wielorzędowe. W miejscach o wysokim nasileniu chorób, mieszańcowe odmiany jęczmienia mogą przynieść korzyści ze względu na swoje właściwości. Jęczmień ozimy preferuje gleby średnio ciężkie, odpowiednio zaopatrzone w wodę. Ze względu na wczesne plonowanie jesienią (50%) i wczesną wiosną, uprawia się je również w suchych miejscach, ponieważ może on wykorzystać zimową wilgoć lepiej niż np. pszenica.
Kluczowe fakty
  • Z wykorzystaniem słomy: dawka azotu rzędu 30 kg/ha, jesienią z wykorzystaniem nawozu wieloskładnikowego
  • Neutralne pH
  • Odmiany dwurzędowe: pierwsza dawka o większej intensywności
  • Odmiany wielorzędowe: dawka dla pędów o większej intensywności
Ogólne informacje
Ogólne informacje
Zapotrzebowanie na składniki pokarmowe
Zapotrzebowanie na składniki pokarmowe
Nawożenie
Nawożenie
JĘCZMIEŃ OZIMY — UPRAWA O WYSOKICH WYMAGANIACH POKARMOWYCH
Siew jęczmienia ozimego powinien się odbywać w suchych warunkach i na glebach bez uszkodzeń spowodowanych przez ich zagęszczenie. Jest on bardzo wrażliwy na zakwaszenie gleby. Wszystkie chwasty kiełkują jesienią, dlatego w przypadku jęczmienia ozimego herbicyd jest stosowany przed zimowym spoczynkiem.
Siew odbywa się od 15 września do 10 października. Odmiany wielorzędowe lepiej znoszą późniejsze daty uprawy, mniejszą wielkość nasion i obszary o gorszych, niekorzystnych warunkach klimatycznych.

W przypadku odmian dwurzędowych, w celu osiągnięcia gęstości na poziomie 700–850 kłosów/m², 25 września wysiewa się około 320–350 kiełkujących ziaren/m². Mniej niż 300 ziaren/m² u odmian dwurzędowych prowadzi do niedoborów. W przypadku odmian wielorzędowych wystarczające jest zagęszczenie rzędu 450–600 kłosów/m², więc można je siać w ilości 280–320 ziaren/m². Odmiany wielorzędowe kompensują sporą ilość plonów, nawet z pojedynczymi kłosami. Bujny rozwój jesienią uzyskuje się dzięki odpowiedniej ilości dostępnego azotu.
Jęczmień ozimy related desktop image Jęczmień ozimy related tablet image Jęczmień ozimy related mobile image
Jęczmień ozimy potrzebuje składników pokarmowych już jesienią
Jęczmień ozimy to roślina pobierająca największą ilość składników pokarmowych (około 30 kg N) jesienią. Bardziej intensywna uprawa (orka, kultywatorowanie) lub rośliny paszowe takie jak soja i inne rośliny liściaste, dostarczą wystarczającą ilość azotu. Jeśli takie warunki nie występują w glebie lub nie ma w niej słomy (np. kukurydzianej), to jesienią okazuje się, że skuteczne będzie spożycie azotu na poziomie 30 kg N/ha (najlepiej przez wieloskładnikowe nawozy NPK). Stosowanie nawozu jest szczególnie odpowiednie przed uprawą i/lub wczesną wiosną. Jęczmień ozimy jest bardzo wrażliwy na niedobór wapnia. Szczególnie w miejscach o niskiej wartości pH, optymalnym preparatem jest szybko działająca forma wapna, wykorzystana na etapie siewu. Zapotrzebowanie jęczmienia ozimego na potas i fosfor jest dokładnie zaspokajane przez nawozy NPK lub PK już jesienią, lub na początku wegetacji przez nawozy wieloskładnikowe o wysokiej zawartości azotu Ilość jest oparta na ilościach pobranych.
Ilości pobrane przez jęczmień ozimy

Element

Pobieranie

(Jednostka/t produkcji)

Usuwanie

(Jednostka/t produkcji)

Wrażliwość na niedobór

N

18

15

Bardzo wrażliwy

P2O5

7

6.5

Bardzo wrażliwy

K2O

12

5.5

Wrażliwy

MgO

1.6

1.3

Wrażliwy

SO3

3.5

2.9

Wrażliwy

TE

W razie potrzeby do 500 g/ha manganu (Mn)

Tabela pokazuje pobranie i wynoszenie składników pokarmowych przez jęczmień ozimy na tonę plonu. Dlatego jęczmień ozimy potrzebuje głównie azotu, fosforanów i potasu. Przykład: Jęczmień ozimy o plonie 8 t/ha potrzebuje 144 kg N/ha. Jeśli pewna ilość azotu zostanie później pobrana z gleby (np. 30 kg N/ha), wówczas z użyciem nawozu nadal należy dostarczyć 110 kg N/ha. Podczas zbiorów, wyniesione z pola zostałoby 120kg N/ha.
Azot jest dawkowany przy uprawie jęczmienia ozimego wiosną w formie dwóch lub zwykle trzech dawek, aby zapewnić dostarczanie ukierunkowanych i opartych na potrzebach zasobów, oraz aby uniknąć strat azotu lub plonów. W niektórych miejscach może być już konieczne jesienne nawożenie.
Jęczmień ozimy zapewnia plony dzięki odpowiednio bujnemu krzewieniu jesienią. Jest to szczególnie ważne w przypadku odmian dwurzędowych. Zależne jest od tego do 50% późniejszych plonów ziarna. Jęczmień wielorzędowy może kompensować pojedyncze kłosy z dużo większymi plonami.

Parametry plonu jęczmienia ozimego:
• Kłosy/m²
• ziarna/kłos
• masa ziaren (MTZ).
Jęczmień ozimy related desktop image Jęczmień ozimy related tablet image Jęczmień ozimy related mobile image

Dawka w okresie jesiennym

Dawka w okresie jesiennym image

Pierwsza dawka w okresie wiosennym

Pierwsza dawka w okresie wiosennym image

Druga dawka w okresie wiosennym

Druga dawka w okresie wiosennym image

Trzecia dawka w okresie wiosennym

Trzecia dawka w okresie wiosennym image

Dawka w okresie jesiennym

Nawożenie jesienią — mocno uzależnione od poprzedniej uprawy Jęczmień ozimy potrzebuje niektórych składników pokarmowych już jesienią. W celu mineralizacji gleby wystarczające może okazać się uzupełnienie zapasów azotu. Wpływ na takie zapotrzebowanie mają również wcześniejsze uprawy, takie jak soja lub rzepak, lub stosowanie niewielkich ilości gnojowicy. Jeśli takowe źródła uzupełnienia nie istnieją lub słoma z poprzedniej uprawy musi zgnić, korzystny wpływ może mieć niewielka dawka nawozu (30 kg N/ha) Dla wymaganego rozwoju w okresie jesiennym, norma wysiewu jest mniej istotna niż optymalny wysiew i nie może osłabiać zaopatrzenia w azot.

Pierwsza dawka w okresie wiosennym

Pierwsza dawka w okresie wiosennym na początku wegetacji Pierwsza wiosenna dawka jest zwykle w nawożeniu najważniejsza i powinna zostać podana wiosną najszybciej jak to możliwe, aby osiągnąć możliwe jak największe plony. Pod względem ilościowym odpowiednie są wówczas dawki na poziomie 50–80 kg N/ha. W przypadku odmian dwurzędowych dawka ta jest ważniejsza niż u odmian wielorzędowych, aby zmaksymalizować gęstość uprawy i liczbę łodyg z kłosami (typ gęstości rośliny). Słabą uprawę należy wzmocnić szczególnie poprzez odpowiednie nawożenie. Jedynie ponadprzeciętne obsady, odpowiadające dobrym poprzednim plonom i szybkiemu dostarczeniu przy odmianach wiosennych lub wielorzędowych, uzasadniają opóźnione lub ilościowo mniejsze nawożenie. W przypadku odmian jęczmienia słodowego ta dawka jest szczególnie istotna i wówczas odpowiednio wyższa (70–90 kg/ha).

Druga dawka w okresie wiosennym

Dawkowanie na początku wypuszczania pędów Ilość drugiej dawki (40–60 kg N/ha) jest dopasowywana do dawki pierwszej. Jest on wyższy w odmianach wielorzędowych, ponieważ stanowią one znaczną część plonu przy rozwoju pojedynczego kłosa (kompensacja lub typ pojedynczego kłosa). Nawożenie odbywa się ok. cztery tygodnie po podaniu pierwszej wiosennej dawki na początku wzrostu podłużnego (początek długiego dnia pod koniec marca) w WE 30–31 (wypuszczanie pędów). W przypadku odmian jęczmienia słodowego, dawka ta jest zmniejszana tak, że zawartość białka nie jest na końcu na nieodpowiednio wysokim poziomie.

Trzecia dawka w okresie wiosennym

Dawkowanie w fazie liścia flagowego Aby zoptymalizować wypełnienie ziaren i zwiększyć syntezę białek, w przypadku wielorzędowego jęczmienia paszowego szczególnie istotna może być dodatkowa dawka 30–40 kg N. W przypadku jęczmienia słodowego, pod żadnym pozorem nie należy stosować nawozu; zagroziłoby to zdolności warzenia ze względu na wysoką zawartość białka.